Op woensdag 5 juli discussieerde het Vlaams parlement over de energieprijzen. CD&V-parlementslid Robrecht Bothuyne beweerde in het debat dat een gezin in Brussel “gemiddeld 166 euro meer betaalt dan een gemiddeld gezin in Vlaanderen. Dat gebeurt er dus als je de concurrentie uitschakelt.” Dat zei hij nadat parlementslid Jos D’Haese (PVDA) vragen had gesteld bij de hoge prijzen op de geliberaliseerde energiemarkt. De volledige discussie op de plenaire vergadering kan je hier bekijken.

Het prijsverschil in commodityprijzen is 166 euro

Bothuyne laat aan factcheck.vlaanderen weten dat de 166 euro enkel doelt op het verschil in commodityprijzen, omdat de vraag van het parlement over de werking van de markt ging. Een commodityprijs is de prijs die de leveranciers aanrekenen voor het aankopen of produceren van elektriciteit en aardgas. Dit staat los van belastingen, heffingen en andere kosten die er bij komen.

Op 15 mei plaatsten de drie energieregulatoren van de drie gewesten een vergelijking van de elektriciteit- en aardgasprijzen. De Vlaamse regulator heet VREG, de Waalse CWAPE en de Brusselse BRUGEL. De studie deden ze samen met de federale commissie CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas). Ze baseerden zich op prijzen van februari 2023. In een persbericht melden ze dat Vlaamse gezinnen en kmo’s het minst betalen voor elektriciteit, op de voet gevolgd door Brussel en Wallonië: "binnen België is Vlaanderen iets goedkoper dan Brussel en Wallonië door lagere heffingen en toeslagen".

Kijken we naar de gegevens uit het rapport, dan zien we dat het verschil in prijzen tussen Vlaanderen en Brussel voor elektriciteit 21 euro per MWh bedraagt. De VREG geeft aan dat 3.500kWh/jaar een doorsnee verbruik is van een gezin. Een gemiddeld gezin betaalt dus 73,5 euro per jaar meer aan commoditytarieven in Brussel dan in Vlaanderen.

Bron: brugel.brussels.

Bij aardgas is het verschil in commodityprijs 4 euro per MWh. Dat is 93,04 euro per 23.260 kWh, het jaarlijks verbruik van gas bij een gemiddeld gezin.

Bron: brugel.brussels.

Bothuyne telt het verschil in de commodityprijs van aardgas en elektriciteit voor een gemiddeld gezin samen en komt zo op 166,04 euro. Afgerond 166 euro.

Vlaamse gezinnen betalen in totaal 205 euro per jaar minder voor elektriciteit en gas

Maar bij je energiefactuur betaal je meer dan alleen de kosten van de leveranciers. Je betaalt ook netwerkkosten, btw, transport, enzovoort. Hierdoor is het verschil nog groter.

Een Vlaamse gezin met een gemiddeld verbruik betaalt alles bij elkaar 1.340,5 euro per jaar. In Brussel betaalt een gezin hiervoor 1.382,5 euro per jaar. Een verschil van 42 euro.

Voor aardgas bedragen de jaarlijkse kosten gemiddeld 2.488,82 euro, in Brussel 2.651,64 euro. Een Brussels gezin betaalt dus 162,82 euro meer. Voor gas en elektriciteit samen is dit 204,82 euro.

Grotere spreiding van prijzen in Vlaanderen

Jouw kosten voor elektriciteit en aardgas hangt ook af van je leverancier. De CREG houdt informatie bij over de energietarieven in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Hierop kan je ook kijken of je nog voordelig zit bij jouw huidige energieleverancier. CREG heeft een tabel met het goedkoopste en duurste aanbod per jaar van de drie gewesten. Deze cijfers kan je vinden op de website van CREG. Ze zijn gebaseerd op de prijzen van juni 2023. Bij deze prijzen zijn btw, heffingen, distributie en transport niet meegerekend. We hebben van hun cijfers een tabel gemaakt.

Prijsrange energie: goedkoopste en duurste aanbod. Bron: CREG.

Zowel het goedkoopste als duurste aanbod ligt in Vlaanderen. Het prijsverschil is het grootst bij gas voor een vast tarief.

Minder concurrentie in Brussel

Brusselse inwoners kunnen kiezen uit 5 energieleveranciers, meldt BRUGEL op haar website. In Vlaanderen zijn dat er volgens VREG een dertigtal. Dat kan een mogelijke oorzaak zijn van een kleiner prijsverschil in het aanbod.

Johan Verbelen, adjunct-woordvoerder bij CREG, legt uit: “Een verklaring hiervoor hebben we niet. Vlaanderen telt het grootste aantal leveranciers voor zowel aardgas als elektriciteit. We vermoeden dat energieleveranciers binnen hun contracten geen onderscheid maken tussen de regio waarin hun klanten gevestigd zijn. Het zou bijvoorbeeld wel kunnen dat ze een bepaald contract in een regio niet aanbieden omdat er minder concurrentie is, omdat duurzaamheid een minder grote rol speelt, enzovoort.”

Conclusie

Vlaamse gezinnen betalen minder voor hun energieverbruik dan Brusselse gezinnen. Neem je alle kosten in rekening bedraagt het verschil meer dan de 166 euro die parlementslid Robrecht Bothuyne (CD&V) vermeldde in het parlement. Hij verwees enkel naar het prijsverschil van wat de energieleveranciers aanrekenen. In totaal zou een Vlaams gezin zo’n 200 euro per jaar sparen door niet in Brussel te wonen. Het gaat wel om een gemiddelde prijs, want de prijs hangt ook af van het verbruik, de energieleverancier en het type contract.