Hongerstakers konden zeker 60 dagen zonder eten en naaiden eigen monden dicht

De hongerstaking van meer dan 400 sans-papiers in Brussel eindigde officieel na 60 dagen. De stakers eisten een collectieve regularisatie om op een legale manier te kunnen verblijven en werken in ons land. Op sociale media claimen sommigen dat het niet mogelijk is om 60 dagen lang niet te eten. Anderen zeggen ook dat dokters de monden van vier stakers zouden hebben dichtgenaaid. Uit vorige hongerstakingen blijkt dat je nog langer dan 60 dagen kan vasten. Daarnaast hebben de stakers volgens de plaatselijke hulpverleners hun eigen lippen aan elkaar gehecht.

24 augustus 2021

factcheck maatschappij migratie

De hongerstakers in Brussel konden wel degelijk 60 dagen zonder eten, omdat ze genoeg water dronken en vitamines innamen.

Degenen die ook aan een dorststaking begonnen, konden dat waarschijnlijk niet langer dan 3 dagen uithouden.

De stakers naaiden volgens de plaatselijke hulpverleners hun eigen monden dicht.

Geneeskunde voor het volk heeft de monden niet dichtgenaaid

Een groep twitteraars is ervan overtuigd dat dokters van Geneeskunde voor het Volk (GVHV), een initiatief van de PVDA, de monden van de hongerstakers hebben dichtgenaaid. Anderen stellen dan weer de organisatie Dokters van de Wereld in verdenking. Janneke Ronse, de voorzitster van GVHV, ontkent dat in een Facebookpost: ‘Nooit heeft een arts van Geneeskunde voor het Volk de lippen van iemand dichtgenaaid. Integendeel, één van onze artsen waakt nauwgezet – net als andere artsen van Dokters van de Wereld, het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen – over hun gezondheidstoestand om een humanitaire ramp te vermijden.’

Hongerstakers naaiden eigen monden dicht

Volgens Rita Vanobberghen, huisarts en lid van Dokters van de Wereld, hebben de hongerstakers zelf hun monden dichtgenaaid: “Eén van de stakers vertelde mij dat hij zijn lippen eigenhandig toenaaide. Ik veronderstel dat ze een gewone naald gebruikten en ik kon ook vaststellen dat ze het met rijgdraad hebben gedaan, waarmee je bijvoorbeeld knopen aannaait”, aldus Vanobberghen.

Als huisarts in Brussel krijgt Vanobberghen geregeld sans-papiers over de vloer. “Ook Dokters van de Wereld heeft verschillende projecten waarbij ze mensen zonder verblijfspapieren medische hulp bieden. In dit geval kwam de vraag naar hulp van de hongerstakers zelf”, legt ze uit.

Stakers waren er slecht aan toe

In totaal duurde de hongerstaking 60 dagen en vanaf 16 juli weigerden enkelen ook om te drinken. Door deze lange periode geloven sommige mensen niet dat ze zich volledig onthielden te eten. Op de beelden op televisie leken ze er ook niet erg aan toe, volgens hen. Tegen het einde van de staking werd echter de helft van de stakers naar het ziekenhuis afgevoerd.

Hoe lang je kan vasten hangt af van je lichaam en van de hoeveelheid vocht en vetreserves die je bezit. Ook je gezondheid speelt daarin een grote rol. Over het algemeen kan een gezond persoon die genoeg drinkt ongeveer 40 dagen zonder voedsel. Daarna geraken vetreserves volledig op en verzwakt het hart, waardoor het bloed niet meer krachtig door het lichaam pompt. Logischerwijs werd bijna de helft van de sans-papiers, een 200-tal, na 60 dagen staken, opgenomen in het ziekenhuis. We kunnen niet nagaan of de hongerstakers strikt gevast hebben, maar degenen die dat (grotendeels) wel deden, verkeerden in levensgevaar.

Langste hongerstaking duurde 73 dagen

Er is nog niet veel wetenschappelijk onderzoek gevoerd naar de hongerstaken. Maar op basis van hongerstakingen kunnen er wel schattingen gemaakt worden. Het langste dat iemand zonder voedsel overleefde, is 73 dagen. Als je ondertussen wel nog drinkt, kan je lichaam het langer uithouden.

Stakers namen supplementen in

De hongerstakers in Brussel namen ook supplementen in om hun lichaam te voeden. “We raadden hen aan om dagelijks anderhalve liter water te drinken en matig te zijn met gezoete dranken. We raadden hen ook aan anderhalve gram zout en 300 milligram vitamine B1 in te nemen,” aldus Vanobberghen. Personen of organisaties die de hongerstaking steunden, zorgden gewoonlijk voor die extra’s.

Je kan drie tot zes dagen zonder water

Als je bovenop de hongerstaking ook in dorststaking gaat, dan trekt je lichaam het niet zo lang. Na 3 dagen kan je al sterven van dehydratatie. Bij warm weer kan dat nog korter zijn. Afhankelijk van je levensomstandigheden en lichaamsreserves, kan dat tot 6 dagen oplopen.

Bovenop de voedselonthouding, stopten enkele stakers in Brussel ook met drinken. Dat deden ze vanaf 16 juli, maar het is niet duidelijk hoe lang ze dat volhielden. Aangezien ze al verzwakt waren door het vasten, lijkt de kans klein dat ze dat tot het einde van de staking - 5 à 6 dagen - konden uithouden.

Al je organen hebben water nodig om te functioneren. Bij dehydratatie wordt uit heel je lichaam vocht onttrokken om de vitale organen (nieren) te ondersteunen, bijvoorbeeld uit het bloedplasma. Hierdoor verlaagt de bloeddruk en moet je hart harder pompen. Ook de hersenen drogen uit, waardoor je bewustzijn afneemt. Dehydratatie kan dus al na enkele dagen gevolgen hebben.

Conclusie: Hulpverleners ontkennen dat ze monden hebben dichtgenaaid en stakers konden 60 dagen zonder eten

Het is geloofwaardig dat de actievoerders de hongerstaking voor 60 dagen hebben volgehouden. Aan het einde van de staking werden velen naar het ziekenhuis overgebracht, zij verkeerden dus in levensgevaar. De actie is nu beëindigd, maar daarmee is er nog geen structurele aanpak voor de aanwezigheid van mensen zonder verblijfspapieren in ons land. Ten slotte ontkennen de organisaties Geneeskunde voor het Volk en Dokters van de Wereld ten stelligste de monden van de stakers te hebben dichtgenaaid. Ook de stakers zelf beweren dat.

Geraadpleegde Bronnen

Romy Volders

Romy zit in haar laatste jaar journalistiek aan de Erasmushogeschool in Brussel. Ze heeft stage gelopen bij Lambo Films als researcher. Sinds januari 2021 versterkt ze onze redactie.

 
Lees ook...
aug 2021

Artsen mogen hongerstakers niet zomaar onder dwang medisch behandelen

sep 2021

Eerst hongerstaken en dan verblijfspapieren krijgen via medische regularisatie? Heel onwaarschijnlijk.

apr 2023

Te weinig onderzoek om te stellen dat België Europees kampioen staken is

29 mei

1 op 10 kinderen ervaart voedselonzekerheid, maar zit daarom nog niet met honger op school