mrt 2024

Bloedbad-uitspraak van Donald Trump ging over Amerikaanse auto-industrie
factcheck

Een korte clip van een speech van de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump gaat rond. Hierin zegt hij dat "het een bloedbad wordt" als hij niet verkozen wordt. Volgens Vlaams Belang-politicus Filip Dewinter doelde Trump met die uitspraak op de Amerikaanse auto-industrie. Dat klopt: in de volledige context van speech gaat het om een economisch bloedbad, niet om een letterlijk bloedbad.

mrt 2024

Fundering van windturbines bestaat uit meer dan 600 ton beton en staal, afhankelijk van type turbine
factcheck

Op X circuleren berichten die beweren dat voor de fundering van een windmolen 600 ton ijzer en cement nodig is. Ook zouden windmolens “bijna altijd in landbouw- of ongerepte grond” worden geplaatst. Maar dat klopt niet, voor de fundering van windturbines is er in de eerste plaats beton en staal nodig. Bovendien is hiervoor geen 600 ton, maar tussen de 1100 en 1300 ton beton en 45 tot 110 ton staal nodig. Windturbines worden meestal in haven- of industriegebied gebouwd, niet in “ongerepte grond”.

mrt 2024

Geen bewijs dat het gezonder is om ’s middags bananen te eten dan ’s avonds
factcheck

Een video op TikTok en Instagram zegt dat je bananen best bij de lunch eet, omdat het dan een positieve invloed zou hebben op het immuunsysteem en de huid. Een banaan bij het avondeten zou de vertering dan weer verstoren. Maar hiervoor is geen bewijs. Bananen bevatten wel voedingsstoffen die zulke positieve effecten kunnen teweegbrengen, maar dat staat los van het tijdstip waarop je ze eet.

feb 2024

Nee, er werd geen extra hormoon toegevoegd aan de pil om bloedingen te veroorzaken
factcheck

De Online Sisterhood, een Nederlandse lifestyle-podcast, postte een kort fragment uit een aflevering waarin iemand claimt dat er een extra hormoon werd toegevoegd aan de anticonceptiepil om een bloeding te veroorzaken. Dat er bloedingen zijn tijdens het gebruik van de pil betekent niet dat hiervoor een extra hormoon werd toegevoegd. Het hormoon oestrogeen, dat hoofdzakelijk zorgt voor bloedingen, zat ook al in de eerste anticonceptiepil.

feb 2024

Marketingidee uit 2016 heeft niets te maken met het landbouwbeleid
factcheck

Volgens verschillende posts op sociale media zou het World Economic Forum (WEF) plannen hebben om één grote stad te maken van Nederland, Vlaanderen en de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. Dit zou volgens sommige berichten ook de reden zijn achter het stikstofbeleid, dat volgens hen boeren wil verdrijven voor de uitbouw van de stad. Dat klopt niet: het zogenaamde stadsplan is in werkelijkheid een marketingidee uit 2016 dat de drie regio's wil presenteren als één handelsregio. Het heeft niets te maken met het stikstofbeleid.

feb 2024

Geen bewijs dat een paarse tong op kanker wijst
factcheck

Op de nieuwssite van HLN staat dat een paarse tong kan betekenen dat je kanker hebt. Het artikel verwijst naar een Irakese studie over artificiële intelligentie, maar daaruit volgt die conclusie niet. Volgens oncologen kan de kleur van je slijmvliezen wel iets over je gezondheid vertellen, maar is het te kort door de bocht om een paarse tong aan kanker te koppelen.

feb 2024

Nee, dit zijn geen explosieven van het Israëlisch leger vermomd als voedselblikken
factcheck

Verschillende berichten op sociale media claimen dat het Israëlische leger explosieven gebruikt die vermomd zijn als voedselblikken. Militaire deskundigen ontkrachten deze bewering en zeggen dat de metalen cilinders in kwestie waarschijnlijk opslagcontainers voor M603-ontstekers zijn. De blikken waren bovendien aangeduid met een label waarop “fuze mine” (mijnontsteker) stond.

feb 2024

Nee, grote media ‘verbonden aan het WEF’ moeten niet uit de ether omdat ze leugens verspreiden
factcheck

Een screenshot van een nieuwsbericht gaat rond op X. Er staat dat “internationaal besloten is per direct alle uitingen van mis- en desinformatie in alle media te verbieden”. Alle grote mediakanalen die verbonden zijn aan het World Economic Forum (WEF) zouden volgens het bericht uit de ether moeten gaan. Maar dat klopt niet: het nieuwsbericht is volledig verzonnen.

jan 2024

Vechtpartij tussen scholieren in Beveren gaat viraal in India en Nederland
factcheck

Op sociale media gaat een video viraal waarin een vechtpartij te zien is tussen twee meisjes. Het zou gaan om een vechtpartij tussen “Afrikaanse en Aziatische migranten” in Nederland. Dat klopt niet. De beelden dateren van 2022 en tonen een gevecht tussen middelbare scholieren in Beveren. In India ging de video al eens eerder viraal met een verkeerde context.

jan 2024

Noordkaperpopulatie daalt voornamelijk door scheepbotsingen, visnetten en klimaatverandering
factcheck

Verschillende berichten op sociale media zien een verband tussen windmolenparken en de dalende populatie van noordkapers voor de kust van de VS. Die berichten begonnen te circuleren na het verschijnen van een online documentaire. Verschillende experten stellen dat er geen bewijs is voor dit verband. De belangrijkste doodsoorzaken zijn scheepsbotsingen, verstrengeling in netten en klimaatverandering.

jan 2024

Nee, coronavaccins veroorzaken geen Long Covid
factcheck

Op sociale media en alternatieve nieuwsblogs wordt geopperd dat de coronavaccins Long Covid zouden veroorzaken. Daar is geen bewijs voor: grote onderzoeken tonen aan dat wie ondanks vaccinatie toch besmet wordt met Covid19, net meer beschermd is tegen Long Covid.

jan 2024

Wat doen Covid19 en de coronavaccins met het hart?
explainer

Infectieziekten zoals Covid19 kunnen een negatief effect hebben op ons hart en onze bloedvaten. Dat kan soms ernstige gevolgen hebben. Anderzijds kunnen coronavaccins zeldzaam ook ongewenste bijwerkingen hebben met een weerslag op ons hart. Op sociale media en in nieuwsberichten verschijnen regelmatig termen als hartfalen, -aanval, -stilstand en myocarditis, maar wat betekent dat precies? Deze explainer legt het uit.

jan 2024

Filmpje van motordemonstratie uit 2020 heeft niets te maken met recent Duits boerenprotest

factcheck

Volgens een filmpje op X en TikTok zou een colonne motorrijders op 8 januari 2024 onderweg zijn geweest naar de boerenprotesten in Duitsland. Maar de beelden dateren al van 2020. De motards in kwestie reden naar de stad Papenburg om er te betogen tegen een striktere regelgeving voor motorrijders.

jan 2024

Elektrische wagens hebben vaker pech dan klassieke wagens
factcheck

In augustus 2023 berichtten verschillende media dat elektrische wagens vaker af te rekenen hebben met pech dan wagens met een verbrandingsmotor. Uit cijfers van zowel Touring als VAB zien we dat dit klopt. Interventies bij elektrische wagens hebben vaak te maken met een lege batterij of bandenpech.