Waar komt dit nieuws vandaan?

In twee Chinese studies en een literatuurstudie onderzochten wetebschappers het verband tussen het klimaat en het coronavirus (1, 2, 3). In de eerste studie (Shi) gingen de onderzoekers over de periode van één maand na of er een verband bestaat tussen het aantal nieuwe personen besmet met corona enerzijds en de temperatuur en absolute luchtvochtigheid anderzijds. Daarvoor keken, ze naar de gegevens van 80.981 patiënten uit 344 Chinese steden. Deze studie toont aan dat het aantal nieuwe mensen besmet met corona zou dalen naarmate de temperatuur stijgt. Een verband met de absolute luchtvochtigheid vonden ze niet.

De tweede studie (Wang) bestudeerde het verband tussen de overdracht van het coronavirus enerzijds en de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid anderzijds. Ook hier vinden de onderzoekers dat het coronavirus minder sterk staat bij hogere temperaturen. De onderzoekers concluderen dat er minder virusoverdracht is bij hogere temperaturen en een hogere relatieve luchtvochtigheid.

Het literatuuroverzicht bundelt zeventien verschillende wetenschappelijke studies. Zeven daarvan werden uitgevoerd in China, de tien andere zijn afkomstig uit verschillende landen. De onderzoekers besluiten dat er een negatief verband is tussen enerzijds temperatuur en luchtvochtigheid en anderzijds de verspreiding van Covid-19. Koude en droge omstandigheden blijken voor een verhoogde verspreiding te zorgen, terwijl in warme en vochtige klimaten de ziekte minder voorkomt.

Deze studies lijken erop te wijzen dat het virus minder zal rondgaan in de zomer.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Eerder speculeerden wetenschappers al dat het coronavirus mogelijk kan verdwijnen bij warm weer. Het onderzoek hiernaar was enkele weken geleden nog erg schaars (4). Nieuwe studies werpen wat meer licht op de kwestie.

De resultaten van de eerste studie (Shi) en het literatuuroverzicht mogen we niet zomaar aannemen, omdat externe experten het onderzoek nog niet beoordeelden. Dat is heel belangrijk om de betrouwbaarheid ervan na te gaan.

Bovendien betrokken de onderzoekers van het literatuuroverzicht ook niet-kwalitatieve studies. De bewijzen die zulke studies leveren, zijn vaak enkel gebaseerd op observaties en houden geen rekening met externe factoren zoals de genomen voorzorgsmaatregelen door de overheid, de daling van de mobiliteit, stedelijk versus landelijk gebied, de populatiedichtheid, de mate van socio-economische ontwikkeling …

Het is niet uitgesloten dat deze factoren een grotere invloed hebben op het aantal besmettingen dan de stijgende temperatuur. Hierdoor kunnen de conclusies afwijken van de reële situatie. Ook de resultaten van de eerste studie hielden geen rekening met externe factoren

Ook bij de tweede studie (Wang) mogen we niet te vroeg juichen, hoewel ze hier wel rekening hielden met enkele externe factoren. Zo keken ze enkel naar dagen waarop er nog geen overheidsmaatregelen genomen waren om een zuiver beeld te krijgen van de virusverspreiding en hielden ze rekening met de bevolkingsdichtheid van de regio’s. Deze studie is echter gebaseerd op gegevens van slechts drie dagen, wat zeer weinig is.

Op basis van deze studies kunnen we niet zeker zijn van de impact die de temperatuur en de luchtvochtigheid zullen hebben op het aantal gevallen en de verspreiding van Covid-19. Het zou kunnen dat er een verband bestaat, hoewel we vermoeden dat er andere factoren zijn die een veel grotere rol spelen.

Conclusie

Enkele Chinese studies wijzen op een verminderde verspreiding van het coronavirus bij warmer weer, maar ze zijn weinig betrouwbaar. De gegevens zijn beperkt of hielden onvoldoende rekening met bijkomende factoren. Voorlopig moeten we afwachten hoe het virus zich zal gedragen naarmate het hier warmer wordt. Om de verspreiding van het virus te stoppen, zullen zomerse temperaturen en een hogere luchtvochtigheid alleen zeker niet volstaan.

Gebaseerd op een analyse van Rode Kruis-Vlaanderen